Dla młodych samorzeczników działających w Klubie Świadomej Młodzieży Włocławek i okolice rok 2024 był czasem intensywnych działań na rzecz poprawy jakości życia osób rozwijających się w spektrum autyzmu oraz z niepełnosprawnościami sprzężonymi. Od stycznia uczestniczyli oni w realizacji projektu „KŚM - inkluzja NIE iluzja. Partycypacja. Obywatelskość. Samostanowienie”, finansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, w ramach Funduszu Młodzieżowego. Głównym celem przedsięwzięcia jest zachęcenie młodzieży rozwijającej się w spektrum autyzmu i z niepełnosprawnościami sprzężonymi do kontynuowania dotychczasowej aktywności na rzecz swojej społeczności oraz włączenie do tych działań kolejnych osób, a także kształtowanie i rozwój kompetencji emocjonalno-społecznych.
Realizując powyższe założenia młodzież brała udział w cyklicznych spotkaniach i warsztatach prowadzonych przez doświadczonych ekspertów, wśród których znaleźli się m.in. neurologopeda i pedagog specjalny Izabela Piotrowska, pedagog specjalny Marta Kotarska, terapeutka Anna Siatecka, sędzia Jarosław Konopka, Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy we Włocławku Anna Jackowska oraz Przemysław Saczuk z zaprzyjaźnionej Fundacji Pro Aperte. Pod okiem specjalistów młodzież zdobywała wiedzę i umiejętności z zakresu autoprezentacji, podstaw prawa, zarządzania finansami i pisania projektów, aktywizacji zawodowej w oparciu o mocne strony i predyspozycje. Ponadto działania prowadzone z wykorzystaniem różnych form arteterapii (w tym fotografoterapii, teatroterapii, biblioterapii) umożliwiły uczestnikom lepsze poznanie i zrozumienie własnych emocji.
Bardzo ważną rolę w aktywizacji młodzieży spełniły także warsztaty z działającymi od dłuższego czasu samorzecznikami – dziennikarzami w programie TVN „Autentyczni” Marcinem Jabłońskim i Bartoszem Jakubowskim, którzy opowiadali o swoich pasjach oraz doświadczeniach w zakresie diagnozy, edukacji, życia codziennego i inicjatywach podejmowanych na rzecz środowiska osób rozwijających się w spektrum autyzmu i ich rodzin. Natomiast wydarzenia organizowane poza siedzibą Klubu – w teatrze, kinie i restauracji – pozwoliły na poznanie nowych przestrzeni i testowanie rozwiązań w zakresie dostępności dla osób z własnymi potrzebami.
Wielu pozytywnych emocji dostarczyło młodzieży uczestnictwo w Ogólnopolskim Zjeździe Klubów Świadomej Młodzieży, który odbył się 22 czerwca na Farmie Dobra w Lekaszynie. Coroczne wydarzenie było okazją do prezentacji swoich pasji i talentów, zawierania nowych znajomości i integracji środowiska samorzeczników z różnych regionów. Spotkanie mimo wakacyjnej atmosfery sprzyjało wymianie doświadczeń oraz inicjowaniu działań na drugie półrocze.
Umiejętności zdobyte w toku dedykowanych zajęć młodzież wykorzystywała i wzmacniała na bieżąco podczas wielu wydarzeń. Najważniejszym z nich były zorganizowane w Warszawie obrady I Okrągłego Stołu Samorzeczniczego KŚM – „Jestem. Mogę. Będę. Samorzecznictwo młodych w spektrum autyzmu”, z udziałem prof. Tony'ego Atwooda. Spotkanie ze światowej sławy specjalistą w temacie spektrum autyzmu wywarło na uczestnikach duże wrażenie. W wielowątkowej rozmowie młodzież poruszyła wiele kluczowych dla niej spraw dotyczących m.in. wagi i istoty samostanowienia, przemocy rówieśniczej, zdrowia psychicznego, korzyści i zagrożeń związanych z rozwojem technologii.
Postulaty i opinie samorzeczników wybrzmiały również w kampaniach społecznych – „Własne potrzeby, wspólne prawa”, prowadzonej w kwietniu będącym Miesiącem Wiedzy na temat Autyzmu oraz „Szkoła przyjazna dla autyzmu. Szkoła przyjazna dla Neuroróżnorodności. Szkoła przyjazna dla każdego człowieka bez wyjątku” w drugiej połowie września. Honorowy patronat nad obiema kampaniami, organizowanymi i prowadzonymi w większości aspektów przez neuroróżnorodną młodzież, objęli Rzeczniczka Praw Dziecka mec. Monika Horna-Cieślak oraz Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek.
Jednym z kampanijnych postulatów jest wprowadzenie Lekcji Różnorodności w każdej szkole. Tego rodzaju spotkania, prowadzone przez uczestników projektu w asyście eksperta edukacji włączającej zostały przeprowadzone dla osób uczniowskich w szkołach w Kłóbce, Paniewie i Włocławku, a także dla mieszkańców Włocławka. Inicjatywa spotkała się z dużym zainteresowaniem i życzliwym przyjęciem ze strony uczestników.
Dzięki aktywności samorzeczników zostały wprowadzone pozytywne zmiany dla osób neuroróżnorodnych w przestrzeni publicznej. W rezultacie spotkania młodzieży z burmistrzem Kowala oraz szkolenia kadry pedagogicznej w SP im. Kazimierza Wielkiego w Kowalu powstała strefa wyciszeń oraz zatrudniono psychologa. Zwiększyła się również dostępność Urzędu Miasta Kowal dla osób w spektrum autyzmu, a podczas imprez masowych są wyznaczone strefy dla osób z niepełnosprawnościami. Dostosowano również przestrzeń sensoryczną w kinie kameralnym im. Jana Nowickiego w Kowalu.
Magdalena Pawlak – Fundacja Autism Team
