Prezydent Andrzej Duda podpisał w tym tygodniu nowelizację ustawy, która wprowadza szereg zmian w funkcjonowaniu samorządów. Na uwagę z całą pewnością zasługują zapisy mówiące o pięcioletniej kadencji, budżecie obywatelskim, obowiązkowych transmisjach obrad czy głosowaniu imiennym. Poniżej przedstawiamy ważniejsze zmiany.
Budżet Obywatelski
Pomysł, który bardzo często „przewijał się” wśród lokalnych polityków, od teraz będzie rzeczą obowiązkową w samorządzie. Budżet ma służyć jako szczególna forma konsultacji społecznych, a nowy zapis głosi, że „W gminach będących miastami na prawach powiatu utworzenie budżetu obywatelskiego jest obowiązkowe, z tym, że wysokość budżetu obywatelskiego wynosi co najmniej 0,5% wydatków gminy zwartych w ostatnim przedłożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu”.
Radni, poprzez uchwałę, określą wymagania, jakie Budżet Obywatelski powinien spełniać.
Głosowanie imienne
Odbyło się głosowanie, znamy wynik, ale nie wiemy kto konkretne i jak głosował? Od teraz obowiązkiem będzie poinformować o tym mieszkańców. Jeśli nie ma odpowiednich urządzeń, umożliwiających przeprowadzenie takiego głosowania, przeprowadza się głosowanie imienne. Wykazy głosowań radnych mają być niezwłocznie podane do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na stronie gminy.
Pięcioletnia kadencja
Do tej pory kadencje samorządów trwały 4 lata. W tym aspekcie zapis w ustawie jest krótki: „Kadencja rady gminy trwa 5 lat licząc od dnia wyboru”.
Komisja skarg, wniosków i petycji
W samorządach funkcjonuje takie ciało jak komisja rewizyjna, w której skład wchodzą radni danego samorządu. Od teraz radni będą rozpatrywali skargi na działania wójta/burmistrza i gminnych jednostek, wnioski lub petycje składane przez obywateli, poprzez powołaną w tym celu komisję skarg, wniosków i petycji
Obowiązkowe transmisje
Dodatkowe zapisy głoszą, że „Obrady rady gminy są transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Nagrania obrad są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty”.
Nowe uprawnienia przewodniczącego
Do tej pory, wbrew pozorom, przewodniczący rady gminy nie miał zbyt wielu możliwości, a jego głównym zadaniem było zwoływanie posiedzeń i dbanie, aby przebiegały one w sposób niezakłócony. Nowy zapis pozwala mu na wydawanie poleceń służbowych pracownikom urzędu, w związku z realizacją swoich obowiązków.
Wójt/burmistrz na świeczniku
Nowe zapisy dotyczą także władzy wykonawczej. Do 31 maja wójt/burmistrz będzie musiał przedstawić radnym raport o stanie gminy. Raport ma obejmować podsumowanie działalności w poprzednim roku, w szczególności realizację polityk, programów i strategii, uchwal rady gminy i budżetu obywatelskiego. Radni, poprzez uchwałę, mogą określić szczegółowe wymogi wobec tego raportu, który rozpatrywany jest na tej samej sesji, na której udzielane bądź nieudzielane będzie absolutorium.
Wobec przedstawianego raportu ma być rozpoczęta debata, na której mieszkańcy także będą mogli zabrać głos, o ile wcześniej pisemnie zawiadomią o tym przewodniczącego oraz zbiorą minimum 20 podpisów. Maksymalna liczba mieszkańców, którzy mogą zabrać głos na debacie wynosi 15 osób.
Mieszkańcy mają więcej możliwości
Inną ciekawą rzeczą w ustawie jest zapis, który daje mieszkańcom inicjatywę uchwałodawczą. W przypadku naszego miasta musi być to grupa, która posiada prawa wyborcze i liczy co najmniej 200 osób. Taka grupa ma prawo wyznaczyć osobę, która będzie reprezentowała ich podczas posiedzeń rady. Rada z kolei musi procedować nad takim projektem uchwały, nie później niż po upływie 3 miesięcy od dnia złożenia projektu.
Wymieniliśmy te istotniejsze zmiany, które dotyczyć będą w głównej merze naszego samorządu. Waszym zdaniem są one dobre czy złe?
