Z Krzysztofem Cezarym Buszmanem, poetą, aforystą, autorem tekstów piosenek (śpiewanych między innymi przez związanych z płockim chórem Vox Singers - Joanną Lewandowską i Pawłem Pilichowiczem), rozmawiał Tomasz Paszkiewicz.
Czy trudno jest być poetą?
Bycie poetą to nie wybór ale swego rodzaju misja, wewnętrzna potrzeba opisu otaczającego nas świata poprzez swoją wrażliwość. To stan, kiedy człowiek czuje się tak, jakby urodził się bez skóry i wszystko dotyka go znacznie mocniej niż innych ludzi. Nie można więc rozpatrywać bycia poetą w kategoriach -łatwo czy trudno.
Zapisuje pan to, co dzieje się po drodze, na którą rzucają Panu kamienie pod nogi ?
Czasami się zdarza, że rzucają te kamienie....
...I wychodzi z tego droga brukowana...
Mówi Pan teraz o jednym z moich aforyzmów: „Gdy szedłem, rzucali mi kamienie pod nogi. Dlatego zostawiłem za sobą brukowaną drogę”. To takie moje życiowe motto, które sobie powtarzam, gdy coś idzie inaczej niżbym tego oczekiwał. Życie składa się z tego co wolutywne, czyli tego co zależy od naszej woli i tego co niewolutywne, kiedy przydarza się coś, na co zupełnie nie mamy wpływu, ale jakoś musimy sobie z tym poradzić. Te słowa sprawiają , że po chwilowym odpoczynku zawsze znajduję siłę aby wstać i iść dalej, by robić swoje, jak to pięknie napisał Pan Wojciech Młynarski...
...A przy okazji coś stworzyć...
...Dokładnie przy okazji można coś wówczas stworzyć.
Był Pan jurorem w Konkursie Jednego Wiersza, w którym swoją twórczość prezentowali poeci w bardzo różnym wieku.
Faktycznie, pełniłem rolę jurora. Przyznam jednak, że niezbyt często daję się na to namówić, ponieważ ta rola jest dla mnie z natury krępująca. Bardzo nie lubię oceniać innych. Jeśli miałbym o czyjejś twórczości powiedzieć coś złego, wolę się w ogóle nie wypowiadać na ten temat. Zdecydowanie wolę mówić ludziom dobre rzeczy. Bardzo często jest tak, że te pierwsze próby poetyckie są trudne i nie zapowiadają wybitnego poety. Nagle jednak przychodzi moment, że ktoś zaczyna pisać piękne i mądre wiersze. Dlatego nikomu nie należy odbierać nadziei i wiary w siebie. Jeśli mamy potrzebę tworzenia, to sami musimy wiedzieć, że warto to robić. Nie należy pytać o to innych. Bo jeżeli sami nie mamy przekonania, że warto - to znaczy, że nie warto.
Przekrój wiekowy konkursów poetyckich prowokuje mnie zawsze do jednego pytania czy każdy wiek jest dobry, by zacząć tworzyć poezję?
Zdecydowanie jestem zdania, że każdy wiek jest dobry na to, by zacząć. Nie tylko na tworzenie poezji, ale na rozpoczęcie różnych aktywności twórczych, to równie dobrze może być malarstwo czy rzeźba. Bywały przypadki, gdy ktoś przechodził na emeryturę i dopiero wówczas chwytał za pędzel. I nagle okazywało się, że spod jego ręki wychodziły genialne dzieła, które trafiały do najbardziej renomowanych galerii na świecie.
Wcześniej mówił Pan o tym, że są rzeczy, które od naszej woli zależą i takie, które od niej nie zależą. Tak było z zaproszoną na dzisiejszy koncert Joanną Lewandowską. Pani Joannie nie udało się przyjechać do Gostynina z powodu choroby. W zamian za to pojawił się jeden z najlepszych polskich wokalistów i interpretatorów piosenki literackiej Jarosław Chojnacki, który świetnie interpretuje w swoich pieśniach również pańskie poezje.
Faktycznie, Jarosław Chojnacki śpiewa moje wiersze i robi to w wyjątkowy sposób. Warto jednak wiedzieć, że w 2006 roku również Joanna Lewandowska nagrała płytę pt. „Najwcześniej później”, na której znalazło się kilkanaście piosenek z moimi tekstami.
Ale tym razem śpiewać miała Marka Grechutę...
...Faktycznie, jej repertuar miał być nieco inny. Stało się jednak tak, jak się stało. Widocznie tak miało być. Dzięki temu spotkaliśmy się z Jarkiem po raz drugi w ciągu niespełna tygodnia. I bardzo się z tego cieszę, bo znamy się ponad 20 lat i niezwykle cenię tego artystę za jego talent, charyzmę oraz umiejętność przekazywania treści w niezwykły sposób. Każde wyśpiewane przez niego słowo ma wielką moc, wagę i wartość.
Mówiąc krótko - wie, o czym śpiewa.
Wie doskonale. To pieśniarz dotknięty palcem Boga. Ma niesamowitą świadomość tego, co śpiewa i z jaką twórczością przychodzi mu się mierzyć.
A my powinniśmy dziękować Bogu za to, że mamy tej miary artystów, którzy potrafią śpiewać piosenki z tekstem, a nie ograniczać się do papki muzycznej, kraszonej papką również w wersji tekstowej.
Na szczęście są jeszcze fantastyczni wykonawcy i mam nadzieję, że jest jeszcze wielu wspaniałych poetów, których twórczość w przyszłości będzie śpiewana. Takich twórców spotyka się jednak w małych salkach klubowych, na zamkniętych, kameralnych imprezach, czy też na Zamku w Gostyninie. Ten świat jest tak skonstruowany. Cieszę się jednak patrząc na młodzież biorącą udział w konkursach poezji, że duch w narodzie nie ginie . Nie wnikam w to, czy ich wiersze są lepsze czy gorsze, cieszy mnie sam fakt, że mają potrzebę tworzenia poezji, a to dobrze rokuje na przyszłość.
Jeden z młodych twórców nie tylko pisze poezje, ale też ma swoją kapelę rockową.
Dokładnie wiem, o kim mowa. Jego wiersz był niezwykle rytmiczny i piosenkowy.
Mówił Pan, że Joanna Lewandowska nagrała płytę z Pana poezją. Jej tropem podąża kolejny artysta związany z chórem Vox Singers - Paweł Pilichowicz.
Owszem. I ten projekt jest już mocno zaawansowany. Paweł to bardzo zdolny, a przy tym niezwykle skromny człowiek, posiadający nieprawdopodobną kulturę muzyczną. Na jego płycie pojawi się dwanaście piosenek z bardzo różnorodną muzyką. Będzie jazz, rock, folk... wędrówka poprzez najróżniejsze gatunki muzyczne. Jestem bardzo ciekawy ostatecznego efektu zwłaszcza, że w nagraniu albumu wzięło udział 25 doskonałych muzyków. Należy więc uzbroić się w cierpliwość i czekać na początek 2018 roku i pojawienie się płyty pt. „Życia szczegół”.
