Poprzednie nasze rozmowy dotyczyły wybranych chorób układu oddechowego: astmy oskrzelowej, raka płuc, niewydolności płuc w wyniku przebytej choroby po zakażeniu wirusem SARS COV-2. Rozmawialiśmy na temat przyczyn, objawów, diagnostyki i leczenia tych chorób. Jest Pani fizjoterapeutą. Z jakimi problemami najczęściej zgłaszają się do Pani pacjenci?
Jestem fizjoterapeutą od 20 lat pracującym z pacjentami ze schorzeniami układu oddechowego. Najczęściej zgłaszają się do mnie pacjenci z dusznością oraz ograniczeniami możliwości wykonywania wysiłku fizycznego. Spora grupa pacjentów przebyła zakażenie wirusem SARS COV-2, ale przychodzą również osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego. Zdarzają się też pacjenci, którzy zauważyli spadek wydolności fizycznej lub pojawiła się duszność wysiłkowa.
Naturalną ścieżką postępowania jest udanie się w pierwszej kolejności do lekarza. W jakich okolicznościach należy udać się do lekarza? Strywializuję: czy na przykład zadyszka po długotrwałym wysiłku siłowym jest taką przesłanką?
Zadyszka po długotrwałym wysiłku fizycznym jest objawem naturalnym. Natomiast, kiedy pojawiają się niepokojące objawy ze strony układu oddechowego, takie jak: szybkie męczenie się, duszność po przejściu kilku kroków lub duszność spoczynkowa, uczucie ucisku w klatce piersiowej, spłycony lub świszczący oddech, kaszel bez przyczyny, krwioplucie – należy zgłosić się do lekarza. Osoby palące oraz bierni palacze powinny korzystać z badań profilaktycznych.
Jaki lekarz najlepiej zdiagnozuje u nas chorobę układu oddechowego ?
Diagnostyką chorób układu oddechowego zajmuje się lekarz pulmonolog. Przyjmuje on pacjenta na podstawie skierowania od lekarza POZ lub lekarza o innej specjalizacji. Po szczegółowym wywiadzie pulmonolog zleca szereg badań diagnostycznych, wtedy na podstawie wyników ustala rozpoznanie.
Jakie mogą to być choroby?
Są to mi.in. POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc), astma, rozstrzenia oskrzeli, włóknienie płuc, pylica, a także nowotwory.
I wówczas lekarz kieruje pacjenta na rehabilitację, czyli do Pani. Od ubiegłego roku w płockiej Galerii Mosty dzięki współpracy PKN ORLEN z Instytutem Gruźlicy i Chorób Płuc prowadzone są porady z zakresu fizjoterapii oddechowej. Wizyta w Galerii Mosty w Płocku musi być poprzedzona telefonicznym zapisaniem się. W tym celu został uruchomiony specjalny numer telefoniczny: 22 431 23 50. Jak często odbywają się te spotkania i jak przygotować się do pierwszej wizyty?
Spotkania odbywają się w soboty raz lub dwa razy w miesiącu w godzinach 9.00 – 14.00. Mają one charakter konsultacyjny, ale jeśli istnieje taka potrzeba, zapraszam pacjenta do nas kolejny raz. Nie jest wymagany strój sportowy, ale dobrze byłoby, żeby strój nie krępował ruchów i pacjent czuł się swobodnie. Jeśli posiadają Państwo dokumentację medyczną wraz z rtg lub tomografią, proszę o zabranie ich ze sobą. Podczas wizyty przeprowadzam szczegółowy wywiad z pacjentem, mierzę tętno i saturację, czyli wysycenie tlenem krwi tętniczej oraz osłuchuję klatkę piersiową, analizuję dokumentację medyczną (jeśli pacjent z nią przychodzi).
A później zalecane są ćwiczenia oddechowe. Jakie to są ćwiczenia?
Tak, na przykład oddychanie torem przeponowym. Pozycja wyjściowa: pacjent leży na macie/kocu, pod głową mała poduszeczka, nogi ugięte w kolanach. Jedna ręka leży na klatce piersiowej, druga - na brzuchu tuż poniżej mostka. Ćwiczenie: wdech – nosem z jednoczesnym uwypukleniem brzucha, klatka piersiowa nieruchomo, wydech – ustami z jednoczesnym wypchnięciem powietrza z brzucha. Lub ćwiczenie rozciągające klatkę piersiową. Pozycja wyjściowa: pacjent siedzi na krześle, ręce swobodnie oparte o uda. Ćwiczenie : wdech – nosem z jednoczesnym wznosem ramion w górę, wydech ustami – powrót do pozycji wyjściowej.
Czy tego typu ćwiczenia możemy wykonywać bezpiecznie sami we własnym domu?
Tak, ćwiczenia można bez przeszkód wykonywać samodzielnie w domu. Powinny być one dobrane indywidualnie do stanu zdrowia i możliwości pacjenta.
Często mniejsza wydolność jest związana z ludzkim wiekiem i nie ma nic wspólnego ze zmianami chorobowymi. Jak rozpoznać te różnice/niuanse?
Z wiekiem nasza wydolność się zmniejsza, wynika to z naturalnych zmian zachodzących w naszym organizmie oraz zmniejszeniu aktywności fizycznej. Stopniowo zauważamy większe zmęczenie przy dużych wysiłkach, które jeszcze kilka lat wcześniej nie stanowiły dla nas większego problemu. Jeśli nie jest to nagła i drastyczna zmiana, szczególnie połączona z dusznością, należy uznać to za naturalny proces starzenia się organizmu. Natomiast, gdyby mieli Państwo jakieś wątpliwości, warto skonsultować swoje objawy z lekarzem lub fizjoterapeutą.
Czy płeć pacjenta ma jakiś wpływ na obniżenie wydolności?
Ze względu na odmienność somatyczną i morfologiczną kobiety różnią się od mężczyzn możliwością wykonywania wysiłku i adaptacją. Skład ciała, hormony, budowa anatomiczna, funkcjonowanie układu oddechowego oraz układu krążenia są determinantami niższej tolerancji wysiłku przez kobiety. Ale oczywiście zdarzają się wyjątki od reguły.
Jakie czynniki mogą powodować zmniejszenie wydolności układu oddechowego u potencjalnie zdrowego człowieka?
Na zmniejszenie wydolności układu oddechowego wpływa wiele czynników, takich jak: brak codziennej aktywności fizycznej, nieprawidłowa dieta, palenie papierosów (również elektronicznych) oraz zanieczyszczenie powietrza w miejscu pracy lub zamieszkania.
Rehabilitacja wspomaga leczenie. Kiedy najlepiej ją rozpocząć?
Najlepsze efekty przynosi rehabilitacja rozpoczęta tuż po zdiagnozowaniu choroby. Najlepsze efekty osiągniemy ćwicząc regularnie. Należy ją kontynuować zgodnie z zaleceniami przez określony czas.
Jak rehabilitacja oddechowa może pomóc w powrocie do zdrowia po zachorowaniu na COVID-19?
Rehabilitacja oddechowa po przebyciu choroby covidowej ma na celu optymalizację funkcjonowania układu oddechowego poprzez skorygowanie istniejących zaburzeń wzorca oddechowego oraz poprawę wydolności ogólnej organizmu.
Na koniec pytanie z zakresu tych praktycznych: ile czasu musimy poświęcić na wizytę w gabinecie fizjoterapeutycznym w galerii Mosty?
Wizyta trwa 30 minut. Serdecznie zapraszam! Najbliższe terminy porad to 23 kwietnia oraz 7 maja.
W ramach Programu Zdrowie Dla Płocka do dyspozycji zainteresowanych czytelników są dwie infolinie telefoniczne:
- onkologiczna (22) 546 33 77
- pulmonologiczna (22) 431 23 50
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.